دلی بدست آر تا کسی باشی - روزه تطوع صرفه نان است - نماز تهجد کار پیرزنان است - حج کردن تماشای جهان است - نان دادن کار جوانمردان است - دلی بدست آر که کار آنست ![]()
خواجه عبدالله انصاری در مخاطبات و مناجات های خود بارها بر ارزش دل به دست آوردن و دل نوازی تأکید کرده است . عبارت مشهور « دل به دست آر تا کسی باشی » از اوست و در منابعی چون گنجور و مجموعه های عرفانی به نام او ثبت شده است
توضیح دقیق تر
- منبع اصلی : این جملات در آثار خواجه عبدالله انصاری ، به ویژه در مخاطبات آمده است . او در این بخش ها به مراتب درویشی ، حقیقت بی خودی ، و ارزش دل نوازی اشاره می کند
-
مضمون :
- روزهٔ تطوع را صرفهٔ نان می داند ( یعنی ارزش آن در حد کم کردن نان است )
- نماز تهجد را کار پیرزنان می خواند ( کنایه از اینکه ظاهر عبادت کافی نیست )
- حج را تماشای جهان می داند ( یعنی بیشتر جنبهٔ سفر دارد )
- نان دادن را کار جوانمردان می شمارد ( یعنی خدمت به خلق ارزشمند تر است )
- و در نهایت می گوید : دل به دست آر که کار آن است ؛ یعنی اصل عرفان و انسانیت در دل نوازی و محبت به دیگران است
نکته مهم
او با این بیان، ارزش های ظاهری عبادات را در برابر حقیقتِ دل و محبت کوچک می شمارد